TEFENNİ
Tarihte Frikya kıtasında Frikya Kırallığına bağlı Psidya ‘nın en eski şehirlerinden birisidir Tefenni. Psidya’yı, Eti’ ler, İran’ lılar, Romalı’ lar, Yunan’ lılar ve Bizanslılar uzun süre idare etmişlerdir. Bu geçmişi M.Ö. 800-500 yıllarına kadar dayanır. Bu konuda Araştırmacı –
Tarihçi, Texier ve Rasav, Klasik Çağda İstefani ve Temzsonium-Temennos (TEFENNİ) nin geçmişi için ortak fikirdedirler. 13 yy. kadar Bizans Hakimiyetinde kalmıştır bir köydür. .Ancak ilçemiz tamamen bir Türk Şehri olarak günümüze kadar gelmiş ve TİRKEMİŞ Cemaatı Yurt edinmişlerdir.
Tefenni Miladi 1868 Rumi 1282 yılında kaza merkezi olmuş ve Burdur Sancağına bağlanmıştır. Tefenni, Ali Cevad’ın “Memalik-i Osmaniye’nin Tarih ve Coğrafya Lügatı “ isimli eserinde ; Tefenni Konya Vilayetinin Burdur Sancağına bağlı bir kaza, olarak ifade edilmektedir.
Şehir ilk önce Eşeler dağı eteklerinde çıkan Barutlusu Pınarı civarında ( şimdiki Haraplanlı) kurulmuş. Deprem ve doğal afetlerle harap olan bu yerden, Bazı aileler diğer illere-yerlere göç ederken bazı aileler de şimdiki Kocapınar’ ın olduğu yere gelerek tekrar dan ev yaparak yerleşmeye başlamıştır. O dönemde 80-100 hane olan Tefenni’ ye Çömek Aşireti’ nin bu yere gelmesi ile ev sayısı çoğalmış ve Tefenni kurulmaya başlamıştır.
KÖS OYUNU
Bu oyun yöremize has ,eskiden soğuk kış gecelerinde oynanan bir oyundur. Büyük bir mukavva veya tahta parçasının üzerine 4 cm’lik aralıklarla karşılıklı 12 adet kare çizilir. Oyuncular 12 tane mısır ve 12 tane fasulye tanesi alırlar ve karşılıklı olarak karenin başlangıç çizgisine dizerler. 4 tane bir tarafı açık bir tarafı kapalı çubuklar alınır çubukların 3’ünü sol elimize alıp diğerlerini de çubuklara vurup yere atarız. Çubukların üçü kapalı biri açık düşerse -KÖS- olur. kös yapan kişi taşını bir sıra öne çıkarır ve çubukları bir defa daha atar. Eğer kös yapmazsa ne taşını öne çıkarabilir, ne de çubuk atma hakkına sahip olur. Çubukların 2’si kapalı 2’si açık düştüğünde -BİR İKİ- olur. Bir iki olduğunda taşı iki sıra ilerletir. Çubukları tekrar atamaz. Çubukların 3’ü açık biri kapalı düşerse -BİR ÜÇ- olur ve 3 sayı ilerlenir. Çubuklar tekrar atılmaz. Çubukların 4’ü de açık düştüğünde -YAYLA- olur ve 4 sayı ilerlenir. Çubuklar tekrar atılır. Çubukların 4’ü de kapalı düşerse -BİRALTI- olur taş 6 sayı ilerletilir ve çubuklar tekrar atılır. KÖS, BİRİKİ, BİRÜÇ, YAYLA, BİRALTI gibi sayılar geldiğinde taş ilerler ve karşı oyuncunun karelerine girer yerine bizimkini koyarız. Kimin taşı biterse o mağlup olur.